De afgelopen weken heb ik waardevolle gesprekken gevoerd met vrouwen die hun ervaringen deelden over zwangerschapsverlof, werkdruk en de obstakels die ze tegenkwamen tijdens hun zwangerschapsperiode. Eén van de impactvolle verhalen kwam van Anne (een fictieve naam uit privacyoverwegingen), die ik benaderde na het lezen van een reactie die ze plaatste op een artikel van NRC, getiteld: ‘Pas meer maatwerk toe bij zwangerschap op het werk’.

Anne deelde in haar reactie hoe ze tijdens haar zwangerschap te maken kreeg met een werkgever die haar niet serieus nam. Dit zette me aan het denken: hoe vaak gebeurt dit wel niet, dat werkgevers onterecht de rechten van zwangere werknemers negeren? Hoeveel vrouwen lopen tegen obstakels aan, zonder zich bewust te zijn van hun rechten of durven op te komen voor wat ze verdienen?

De zware gevolgen van onbegrip tijdens zwangerschap

Anne werkte als vestigingsmanager en kondigde haar zwangerschap aan. Al snel kreeg Anne te maken met hevige zwangerschapskwalen en besprak dit met haar werkgever. Iedere weekend was ze uitgeput en moest ze herstellen om de werkweek weer in te gaan.

Anne merkte dat het zo niet langer ging en vroeg om 40% minder te werken. Ze deed dit niet zomaar, ze herkende de signalen van overbelasting uit eerdere periodes. Anne wist uit ervaring met re-integratietrajecten dat het beter was om een werkritme aan te houden waarvan ze zeker wist dat ze het kon volhouden, in plaats van continu op het randje te balanceren. Zijn reactie? “Dat is niet mogelijk.”

Anne gaf aan dat ze een gesprek wilde met de arboarts. Haar werkgever reageerde afwijzend en wilde hier niet aan meewerken. Omdat ze op dat moment niet volledig ziek was, besloot ze toch akkoord te gaan met de minimale aanpassingen die hij wél toestond: niet meer tillen en een kleine vermindering van haar werktijd. Maar dat was lang niet genoeg om haar structurele zwangerschapsklachten op te vangen.

De arboarts werd alsnog ingeschakeld en constateerde direct: Je bent ziek en zwanger dus je krijgt een uitkering.

Anne kreeg daarna een conflict met haar werkgever over de toegekende ziektewetuitkering van het UWV. De berekening was eerst te laag en daarna juist te hoog uitgevallen. Haar werkgever was van mening dat hij alleen de werkuren waar ze voor stond ingeroosterd zou moeten vergoeden, terwijl ze in haar functie structureel extra uren maakte voor andere taken. Dat wilde hij dus niet vergoeden. 

Anne had bij het UWV meermaals aangegeven dat haar uitkering eigenlijk te hoog was berekend, maar daar werd niet op ingegaan. Wel gaf het UWV meermaals aan dat haar werkgever het bedrag volledig aan haar over zou moeten maken en dat ze eventueel rechtsbijstand zou moeten inschakelen. 

Wanneer ze er naar vroeg bij haar werkgever, waarbij ze het advies van het UWV benoemde, sprak haar werkgever haar belerend toe dat ze dat niet zo zouden doen. Vervolgens heeft ze rechtsbijstand ingeschakeld. Haar werkgever heeft uiteindelijk het bedrag aan het UWV overgemaakt, die het weer aan haar overmaakte.

Toen dit alles voorbij was wilde haar werkgever geen afscheid voor haar organiseren op het werk en drong aan op een gesprek. Daarin beklaagde hij zich hoe ingewikkeld het voor hem en het bedrijf was geweest dat Anne ziek was geweest en maakte hij een opmerking over dat hij een deel van de ziektewetuitkering als een vergoeding daarvoor had gezien. 

Anne was zo overdonderd, dat ze hier niet meer inhoudelijk op in is gegaan. Hij verwachtte een excuus van haar, waarop ze zei dat ze er niet bij stil had gestaan hoe het voor hem was. Tegelijkertijd en nog lang daarna dacht ze bij zichzelf: “hij had dit wellicht allemaal kunnen voorkomen door te luisteren toen ik aangaf wat ik nog wél kon”.

Het belang van zorgeloos verlof

Het verhaal van Anne is helaas geen uitzondering. Helaas komen dit soort situaties vaker voor. Dit heeft niet alleen negatieve gevolgen voor de gezondheid van de zwangere vrouw, maar ook voor de werkplek als geheel: verminderde productiviteit, motivatie, langdurig ziekteverzuim en reputatie van de organisatie.

Bij VerlofHub zetten we ons in voor zorgeloos verlof en inclusiviteit op de werkvloer. Anne’s ervaring laat zien hoe belangrijk het is om het gesprek aan te gaan en bewustzijn te creëren over de rechten rondom zwangerschapsverlof, flexibele werkuren en inclusiviteit. Heb jij ook soortgelijke ervaringen gehad? Laten we het gesprek aangaan en samen zorgen voor een werkplek waar zorgeloos verlof mogelijk is. Wij denken graag met je mee!